Η υγειονομική κρίση που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, τις μέρες που διανύουμε, πέρα από τεράστιες αλλαγές σε όλα τα επίπεδα της ζωής και εργασίας, μας τροφοδοτεί με σημαντικά συμπεράσματα, απόδειξη των λανθασμένων επιλογών που ακολουθήσαμε επί δεκαετίες και συνεχίζουμε να ακολουθούμε στην χώρα μας.
Η Αθήνα μία μητρόπολη σε κρίση
Η υπερσυγκέντρωση κόσμου, υλικών, και χρημάτων στην Αθήνα λειτουργεί εις βάρος της ίδιας της χώρας. Παρά την δεκαετή κρίση δεν καταφέραμε να αποσυμφoρήσουμε την πόλη. Δεν καταφέραμε να αλλάξουμε το παράδειγμα που θα μας επιτρέψει να μην κάνουμε πάλι τα ίδια λάθη που μας οδήγησαν στο αδιέξοδο του 2009.
Η υγειονομική κρίση οξύνει το πρόβλημα αφού ο μισός πληθυσμός της χώρας είναι “παγιδευμένος” εντός των τειχών της πόλης με περιορισμένες διεξόδους και ελάχιστη πρόσβαση σε πράσινο, ειδικά για τα μικρά και μεσαία αστικά στρώματα συγκεκριμένων περιφερειακών ενοτήτων της πρωτεύουσας. Η περιφέρεια στερείται κόσμου που θα βοηθήσει στην ανασυγκρότηση της και στην επανεκκίνηση της χώρας.
Αντίστοιχα περιορισμένη είναι και η τροφοδότηση των χρηματικών ροών προς τις επιχειρήσεις και την οικονομία γενικότερα. Το μοντέλο ανάπτυξης της χώρας στηρίζεται μονοδιάστατα στον τουρισμό, στις υπηρεσίες χαμηλής ποιότητας και στην εσωτερική κατανάλωση που συνδέεται με εισαγωγές. Οι εξαιρέσεις ακόμα λίγες για να κάνουν την διαφορά.
Ώρα για την περιφέρεια
Οι επαρχιακές πόλεις θα πρέπει να γίνουν οι νέοι πρωταγωνιστές. Κάθε ελληνική περιφέρεια μπορεί να εντοπίσει και να αναδείξει τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα. Με κύριο σημείο αναφοράς όλων των ενεργειών το σεβασμό του περιβάλλοντος, μία πράσινη πορεία (πράσινη μετάβαση) προς το μέλλον. Το αναπτυξιακό μοντέλο θα πρέπει να σεβαστεί την ιστορία και την παράδοση της κάθε περιοχής. Με ένα μείγμα επιλογών, με την χρήση της τεχνολογίας, την αξιοποίηση του τουρισμού, της παραγωγής με υψηλά στάνταρ ποιότητας στον αγροδιατροφικό τομέα, με την εμπλοκή και του υγρού στοιχείου, με βιοτεχνική και βιομηχανική παραγωγή όπου είναι εφικτό.
Υπάρχουν παραδείγματα
Η ελληνική περιφέρεια έχει παραδείγματα πόλεων που τα καταφέρνουν καλύτερα από άλλες ή που έστω δοκιμάζουν να βρουν το ρόλο τους στο περιφερειακό και διεθνή σύστημα. Τα Τρίκαλα έθεσαν σαν στόχο να χρησιμοποιήσουν την τεχνολογία για να δημιουργήσουν μία έξυπνη πόλη στην υπηρεσία των πολιτών. Οι βέλτιστες πρακτικές, η διαφάνεια σε συνδυασμό με την εξωστρέφεια σε επίπεδο διοίκησης, θα ανοίξουν τον δρόμο σε πολίτες και επιχειρήσεις να ακολουθήσουν το παράδειγμα.
Η πόλη των Ιωαννίνων συνδέει το πανεπιστήμιο της πόλης με εταιρείες πληροφορικής από το εξωτερικό που επιλέγουν την πόλη σαν έδρα ερευνητικών δραστηριοτήτων. Η Σύρος επανεκκινεί την ναυπηγική και επισκευαστική της δραστηριότητα, με ότι αυτό συνεπάγεται και την οικονομία του νησιού.
Η “Μεγάλη Κοπεγχάγη”
Πρόσφατα έπεσε στην αντίληψη μου και μου κέντρισε το ενδιαφέρον η πρωτοβουλία “Greater Copenhagen”, ένα εγχείρημα για μία βιώσιμη μητρόπολη, απάντηση στις μεγάλες απειλές της εποχής μας, την κλιματική αλλαγή, τις πανδημίες (που μάλλον ήρθαν για να μείνουν) και την παγκόσμια οικονομική κρίση. Πρόκειται για μία πρωτοβουλία για την δημιουργία μιας κοινοπραξίας δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, των επιστημόνων και των επιχειρήσεων με στόχο την επίλυση των προβλημάτων αλλά και την διαμόρφωση ενός πλαισίου για το μέλλον, με παράλληλο κάλεσμα σε επιχειρήσεις και επιστήμονες και από άλλες χώρες να προτείνουν και να συμμετέχουν στο εγχείρημα.
“Through alliances and pilot projects we are building the foundation for future growth and welfare. Our goal is clear: Greater Copenhagen will be a global hub for growth, sustainable solutions and innovation.
Our work to achieve this goal is anchored in partnerships, which we see as the key to development and innovation in Greater Copenhagen’s 85 municipalities and 4 regions. We promote cooperation between our members and create alliances at both the regional and international levels, connecting knowledge hubs, businesses and public institutions.”
Εντυπωσιάζει η ταχύτητα με την οποία κάποιες πόλεις, κάποιες περιφέρειες και χώρες καταφέρνουν και αντιλαμβάνονται τις αλλαγές που συμβαίνουν και προσαρμόζουν ταχύτατα τις δράσεις στους στα νέα δεδομένα.
“Μεσσηνία εμπιστευτικό”
Startups με έμφαση στον αγροτοδιατροφικό τομέα και στον τομέα διαχείρισης υδάτινων πόρων, με έδρα την Καλαμάτα. Η πόλη θα παρέχει κίνητρα και διευκολύνσεις στις εταιρείες δημιουργώντας ένα Agro Tech Hub, κάτι αντίστοιχο του βιοτεχνικού πάρκου στην νέα είσοδο της πόλης με βλέμμα όμως στραμμένο στον 21ο αιώνα. Συνεργασία με χώρες και πανεπιστήμια όπως της Ολλανδίας και του Ισραήλ, πρωτοπόρων του αγροτικού τομέα και της διαχείρισης υδάτινων πόρων. Νέου τύπου συνέργειες που θα απελευθέρωναν νέες δυνάμεις σε όλη την Μεσσηνία και την Πελοπόννησο. Η πόλη θα μπορούσε παράλληλα να γίνει πόλος προσέλκυσης “ψηφιακών νομάδων”, κάτι που θα τροφοδοτούσε και τα τοπικά καταλύματα και εστιατόρια. Η παραθαλάσσια ηλιόλουστη πόλη της Καλαμάτας θα μπορούσε να γίνει η ιδανική βάση για τους ψηφιακούς νομάδες της Ευρώπης και όχι μόνο.
Η τεχνολογία θα μπορούσε να βοηθήσει στη βελτίωση των μεθόδων παραγωγής και την ανάδειξη των προϊόντων της περιοχής. Οι αγρότες της Μεσσηνίας θα μπορούσαν να δοκιμάσουν πιλοτικά νέα προϊόντα και υπηρεσίες και να βοηθήσουν στην βελτίωση τους. Φοιτητές από το τοπικό ίδρυμα θα μπορούσαν να βρουν απασχόληση στις επιχειρήσεις αυτές και να μείνουν στην πόλη συνεχίζοντας να προσφέρουν αξία. Η ανάπτυξη αυτών των επιχειρήσεων θα μπορούσε να προσελκύσει και άλλες οι οποίες είτε θα συμπληρώσουν και θα υποστηρίζουν τις πρώτες, είτε θα δραστηριοποιούνται σε άλλους τομείς της τοπικής οικονομίας που παρουσιάζουν ευκαιρίες.
Η κρίση είναι μία καλή ευκαιρία για μία νέα αναπτυξιακή προσέγγιση της χώρας με την επαρχία στο επίκεντρο. Ελλάδα είναι οι περιφέρειες της και ο νησιωτικός χώρος. Χρειαζόμαστε μία νέα αφήγηση και νέους πρωταγωνιστές.
(Αρχική δημοσίευση για το epixeiro.gr )